Bitka kod Bannockburna
| Bitka kod Bannockburna | |||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
 Robert Bruce ubija Henrya Bohuna | |||||||
| |||||||
| Sukobljene strane | |||||||
 Kraljevina Škotska
|
 Kraljevina Engleska
| ||||||
| Komandanti i vođe | |||||||
| Robert Bruce
|
Edward II Humphrey od Bohuna
| ||||||
| Snage | |||||||
| 5.000 – 10.000 ljudi[1] | 3.000 konjanika i 20.000 pješadinaca[1] | ||||||
Bitka kod Bannockburna (engleski: Battle of Bannockburn, škotsko-gelski: Blàr Allt nam Bànag) odigrala se tokom 23. i 24. juna 1314. u njoj su škotski pobunjenici koje je vodio Robert Bruce do nogu potukli vojsku engleskog kralja Edwarda II.[1] Nakon te bitke Kraljevina Škotska ponovno je bila nezavisna, a Robert Bruce je ustoličen za kralja.[1] Ta bitka, koja je bila završni čin Prvog rata za škotsku nezavisnost[1] odigrala se u močvarama kod grada Bannockburna, južno od Stirlinga.
U vrijeme bitke bitke, već je čitava Škotska bila očišćena od engleske vojske, osim opkoljenog zamka Stirling čiji se guverner spremao predati 24. juna. Zbog tog je engleski kralj Edward II okupio poprilično veliku vojsku i krenuo da razbije opsadu. Lider škotskih ustanika Robert Bruce okupio je svoje znatno manje snage kod Torwooda, a zatim ih premjestio par kilometara južno od Stirlinga, gdje ga je šuma štitila od daleko nadmoćnije engleske konjice. Predhodnice engleske vojske pojavile su se na bojnom polju 23. juna.[1]
Za razliku od svog oca Edward II nije si mogao, zbog nedostatka novca, priuštiti držanje većih garnizona po Škotskoj, pa čak ni dulje vojničke ofanzive, pa mu se žurilo da što prije završi sa Robertom Brucom, tako da se obradovao kad je ugledao njegovu vojsku. Robert Bruce je naime za prijašnjih kampanja njegovog oca radije pobjegao u Highlands nego da prihvati frontalnu borbu, jer je znao da će se Edward I kad tad povući.[2]
Škotska vojska, koja se sastojala gotovo isključivo od kopljanika, bila je brojčano najmanje tri puta manja od engleske; ali su Škoti zahvaljujući majstorskom korištenju terena, uspjeli savladati brojnije neprijatelje. Engleska vojska, stisnuta na uskom močvarnom terenu između potoka Bannock Burn i rijeke Forth imala je premalo prostora efikasan manevar svoje konjice i pješadije.[1] Bruce je iskoristio neprijateljsku zbunjenost i napao, iznenađeni engleski vojnici dali su se u bijeg, kad ih je s boka, sjurivši se s brda Gillies, napalo 2000 Škota (nešto malo lako oklopljenih konjika i pješadija). Škoti su doslovno masakrirali englesku vojsku, mnogi od onih koji su preživjeli gnjev škotskih boraca stradali su po močvarama i barama.[1] Edward II pobjegao je zaobilaznim putem do Dunbara, a odande u Englesku.[1]
Danas je nemoguće potpuno precizno utvrditi broj angažiranih vojnika u toj bitci, Procjenjuje se da se Englezi vjerojatno imali oko 3.000 konjanika i 20.000 pješadinaca, a Škoti od 5.000 do maksimalno 10.000 ljudi. Engleski gubitci bili su daleko veći, sa puno poginulih i zarobljenih, među njima i earlovi od Gloucester i Hereford, preko 60 baruna i brojni vitezovi. S druge strane Škoti su tvrdili da su izgubili samo dva viteza, ali i brojne kopljanike.[1]
Šokirani tim porazom i Englezi su počeli usvajati škotsku taktiku oslanjanja na pješadiju primjenjenu kod Bannockburna, tako da je ta bitka pokrenula novi oblik ratovanja po Evropi u kojoj je pješadija počela dominirati na bojištu.[1]
Events-Bannockburn na portalu Education Scotland Arhivirano 2016-01-08 na Wayback Machine-u (en)
